Powtórzenie wiadomości ze zdań złożonych i interpunkcji oraz okoliczności powstania Zemsty, wiadomości wstępne - główne wątki i postacie utworu

PODAJĘ ROZKŁAD JAZDY Z JĘZYKA POLSKIEGO NA NAJBLIŻSZY TYDZIEŃ. W PIĄTEK CZEKA WAS ZADANIE DOMOWE Z GRAMATYKI (ZDANIA ZŁOŻONE I INTERPUNKCJA). WYŚLĘ JE DO WAS  PRZEZ LIBRUSA. POWODZENIA!


PONIEDZIAŁEK I WTOREK - 30-31 2020r.
 Temat: Powtórzenie wiadomości  - interpunkcja i zdania złożone.
Cele lekcji: na podstawie ćwiczeń powtórzysz i utrwalisz materiał dotyczący rozbioru zdań podrzędnie złożonych, zdań współrzędnie złożonych oraz interpunkcji w zdaniu wielokrotnie złożonym. 
Poniedziałek
Rozwiąż zadania zamknięte 1 -22 w teście tutaj
Następnie rozwiąż test dotyczący zdań złożonych tutaj
Rozwiąż test ze zdań podrzędnych i współrzędnych tutaj
Wtorek
Rozwiąż testy z interpunkcji tutaj 
tutaj
tutaj

Środa 01. 04. 2020r.

Temat: Geneza powstania Zemsty Aleksandra Fredry. 
Cele lekcji: dowiesz się, co skłoniło autora do napisania utworu, będziesz doskonalić umiejętność czytania ze zrozumieniem, dowiesz się w jakim czasie powstał utwór oraz jaki rodzaj literacki i gatunek reprezentuje. 

Przeczytaj poniższy tekst opowiadający historię, w jaki sposób powstała Zemsta. 

Treść Zemsty ma swe źródło w autentycznym konflikcie. Otóż gdy w 1828 roku Fredro ożenił się z Zofią Skarbkową, otrzymał w posagu m.in. połowę starego zamku w Odrzykoniu. Druga należała do innej rodziny. Przeglądając papiery otrzymanego majątku znalazł akta procesowe właścicieli zamku z XVII wieku. Byli nimi Piotr Firlej i Jan Skotnicki. Firlej zajmował zamek dolny, zaś słynny z pieniactwa Skotnicki – górny.

Firlej, jako wojewoda, uważał Skotnickiego za niegodnego siebie sąsiada i dokuczał mu jak mógł. Napastowany rewanżował się, kierując rynny na dolny zamek. Wojewoda napadał z kolei na robotników naprawiających mur i niszczył zalewające go rynny. Skończyło się oczywiście w trybunale. Skotnicki proces wygrał, ale kres zatargowi położył dopiero ślub syna wojewody Piotra Firleja z kasztelanką, Zofią Skotnicką.

Literackie tworzywo Fredro miał zatem pod ręką. Zemstę napisał w roku 1833, jako twórca już czterdziestoletni, mający w dorobku sporo komedii i innych utworów. Prapremiera Zemsty odbyła się w 1834 roku we Lwowie, edycja książkowa miała miejsce dopiero cztery lata później, w 1838.  

Na podstawie powyższego tekstu uzupełnij notatkę, którą przepiszesz do zaszytu.

Geneza Zemsty 

 Aleksander Fredro treść Zemsty zaczerpnął z .......................... ..........................................., który toczyli między sobą ................ ........................... i ................................... ...........................- właściciele zamku w Odrzykoniu, którego Fredro stał się właścicielem, kiedy ożenił się z Zofią Skarbkową. Utwór powstał w ..................... roku. Opowiada o ............................ między dwoma właścicielami zamku, który zakończył się w sądzie. Akta procesowe znalazł Fredro i tak wpadł na pomysł napisania Zemsty.

Zamek w Odrzykoniu Źródło

hrabia Aleksander Fredro Źródło

Teraz zwróć uwagę na nazwisko autora. Ponieważ istnieje prawdopodobieństwo, że będziesz używał go w pracach literackich, trzeba umieć je poprawnie odmieniać, a przy tym uczniowie popełniają błędy, twierdząc, że nazwisko to jest nieodmienne. To nieprawda. Nazwisko się odmienia wg poniższego wzoru. Przepisz odmianę do zeszytu.

Mianownik - Fredro

Dopełniacz - Fredry

Celownik - Fredrze

Biernik -  Fredrę

Narzędnik - z Fredrą

Miejscownik - o Fredrze

Wołacz - Fredro!

Zemsta jest oczywiście dramatem, czyli utworem przeznaczonym do grania na scenie, tak jak Dziady albo Balladyna. Korzystając z własnej wiedzy albo notatek związanych z podanymi utworami, uzupełnij notatkę, którą przepiszesz do zeszytu.

Zemsta jest dramatem, ponieważ:

• jest przeznaczona ............................................................................................................,
• jej tekst jest podzielony na tekst ........................... oraz ..............................................., czyli wskazówki dla reżysera. które nazywa się didaskaliami,
• tekst główny (wypowiedzi postaci) składa się z ......................... i .............................. ,
• tekst zamiast rozdziałów jest podzielony na .................. i ....................,
• w utworze nie ma .........................................  

Zemsta jest dramatem jeżeli chodzi o rodzaj literacki. Ale jeśli mówimy o gatunku, to jest to KOMEDIA. Do tej pory poznaliście pojęcie tragedii i dramatu. Komedia jest nowym pojęciem. 
Komedia to gatunek, który ma przede wszystkim bawić i śmieszyć widza lub czytelnika. Jest to też utwór, który zawsze w przeciwieństwie do tragedii kończy się szczęśliwie - zazwyczaj ślubem.

Przepisz notatkę dotyczącą cech komedii do zeszytu.

Komedia:

• gatunek przeznaczony do grania na scenie (ma wszystkie cechy dramatu),
• kończy się szczęśliwie,
• występują w nim trzy rodzaje komizmu.   

Czym jest komizm, dowiesz się na następnych lekcjach. Teraz przeczytaj krótki tekst dotyczący tego gatunku i rozwiąż test czytania ze zrozumieniem w zeszycie (nie odsyłaj odpowiedzi)

Komedia - gatunek dramatu, do którego należą utwory o pogodnej tematyce i żywej najczęściej akcji, zamkniętej rozwiązaniem pomyślnym dla głównych bohaterów, operujące środkami komizmu sytuacyjnego, charakterologicznego i językowego, mające niekiedy cele satyryczne. Powstała w starożytnej Grecji w V w. p.n.e. Występuje w licznych odmianach, z których najważniejsze to komedia sytuacji i komedia charakterów. Czasy nowożytne zrodziły dwa modele komedii: jeden, nazywany czasem komedią romantyczną, ukształtowany w XVI - XVII w. w teatrze angielskim (W. Szekspir, np. Sen nocy letniej) i hiszpańskim (Lope de Vega, P. Calderon), uprawiany potem i rozwijany przez romantyków, nawiązywał do form ludowego dramatu komicznego, łączył styl realistyczny z baśniową fantastyką i poetyckością; drugiemu dało początek dramatopisarstwo Moliera, który stworzył wzór realistycznej komedii obyczajowej (Świętoszek, Szkoła żon)  żywotny jeszcze w XIX wieku, np. w utworach Aleksandra Fredry.

                                                                                         Podręczny słownik terminów literackich 

 1. Komedia to przykład gatunku:
a. epickiego     b. lirycznego     c. dramatycznego     d. żadna odpowiedź nie jest prawidłowa 

2. Wyrazem mającym podobne znaczenie do komediowy jest:
a. smutny     b. zabawny     c. tragiczny      d. dramatyczny

3. Do odmian komedii jako gatunku nie należy:
a. komedia sytuacji    b. komedia filmowa     c. komedia charakterów    d. komedia romantyczna 

4. Wzór realistycznej komedii obyczajowej stworzył:
a. Jean Baptiste Molier     b. Lope de Wega    c. Wiliam Szekspir       d. Aleksander Fredro


Piątek 03.04.2020 r. 
Temat: Galeria postaci w Zemście. 

Cele lekcji: dowiesz się, kim są postacie występujące w utworze, co je łączy i dzieli oraz jakie są główne wątki utworu. 

Przeczytaj tekst i wykonaj w zeszycie tabelkę. Nie odsyłaj odpowiedzi.

Tematem komedii, która powstała w latach 1832-1833 jest spór o mur graniczny, a w zasadzie o zamek, do którego prawo roszczą sobie Rejent i Cześnik. Fredro stworzył galerię postaci szlacheckich bohaterów będących reprezentantami różnych cech i formacji kulturowych. Są zarówno postacie z czasów saskich ( Cześnik, Dyndalski, Rejent), jak i te charakterystyczne dla epoki stanisławowskiej (Papkin, Podstolina). pisarz ukazał również bohaterów romantycznych skłonnych do nadmiernej egzaltacji, zdolnych do wielkiej miłości i oprnych wobec woli opiekunów (Wacław, Klara).

Nazwa grupy postaci	Postacie z czasów saskich	Postacie z epoki stanisławowskiej	Bohaterowie romantyczni
przedstawiciele

 Wiesz już, że postacie różnią się między sobą wiekiem, poglądami i zwyczajami. Teraz postaraj się uzupełnić tabelkę dotyczącą poszczególnych postaci w Zemście. Przepisz ją do zeszytu.

Bohaterowie Zemsty
Dom Cześnika	Dom Rejenta
Cześnik Raptusiewicz – uważa się za właściciela połowy zamku, szlachcic Klara – jego ...................................., tak naprawdę majątek i zamek należą do niej, zakochana w ................................, Papkin – szlachcic bez majątku, za utrzymanie i drobne zapłaty wykonuje ...................................................... Podstolina – wdowa po Podstolim, teoretycznie kobieta zamożna, dlatego ......................... chce się z nią ożenić, ale w rzeczywistości majątek po niej dziedziczy ...................... Dyndalski, Śmigalski, Perełka - ...................................................................	Rejent Milczek – właściciel połowy zamku, szlachcic, były pracownik sądowy, Wacław – jego ..................., zakochany w ................................................ Mularze, robotnicy - .................................... ........................................................................

Jak wynika z powyższych informacji, głównym wątkiem komedii jest spór o zamek. Należy teraz wyjaśnić, dlaczego Cześnik i Rejent tak się kłócili. Dlaczego? Odpowiedź ukryta jest w ich tytułach - Cześnik i Rejent. Przeczytaj, co one znaczą. 

Cześnik – w średniowiecznej Polsce (XIII wiek) urzędnik królewski dbający o „piwnicę” monarchii, a podczas biesiady podający mu puchary. Od XIV w. urząd ten stał się honorowy (na przykład cześnik koronny) a więc nie pociągającym za sobą żadnych obowiązków. W Rzeczypospolitej Szlacheckiej był niższym urzędem ziemskim (w hierarchii urzędów (1768) w Koronie przed łowczym i za podstolim, na Litwie przed horodniczym i za podczaszym). 

Rejent -  notariusz (etym. łac. notarius, dawniej w Polsce rejent) – w systemach prawnych należących do systemu prawa kontynentalnego prawnik tworzący akty stosowania prawa, w pewnym stopniu również świadczący pomoc prawną. Tak pojęta funkcja notariusza różni się od tej, która występuje w systemie common law (notary public).
                                                                                                                                    Wikipedia

Co wynika z tych informacji? Otóż Cześnik musiał kiedyś mieć przodka noszącego tytuł cześnika, jest więc szlachcicem pochodzącym z bardzo starego i w dodatku utytułowanego rodu. Prawdopodobnie uważa się za lepszego od Rejenta, który pracował w sądzie, a więc niekoniecznie musiał być szlachcicem, mógł sobie tytuł szlachecki kupić. To sprawia, że Cześnik ciągle użera się z Rejentem jako gorzej urodzonym, bo nie uważa go za równego sobie. Z kolei Rejent, który zna się na prawie z powodu swojej pracy, ciągle procesuje się z Cześnikiem i chce mu udowodnić swoją rację.  Niby kłócą się o mur graniczny, ale prawdziwa przyczyna ich sporu tkwi głębiej.

Postacie utworu noszą nazwiska znaczące, tzn. takie które mówią o ich prawdziwym charakterze.

Przepisz wyjaśnienia do zeszytu.

Nazwy znaczące w utworze:

Raptusiewicz - od słowa raptowny, czyli gwałtowny, wybuchowy, nieobliczalny

Milczek - milczący, skryty, przebiegły 

Rozwiąż w zeszycie krzyżówkę dotyczącą postaci z Zemsty. 

K

O

M

E

D

I

A

1. Wychowanica Cześnika, jego krewna. 

2. Druga kobieca postać utworu, bogata wdowa, która koniecznie chce wyjść za mąż.

3. Cześnik i Rejent zamieszkiwali jeden .........

4. Przeciwnik Cześnika, jego wróg.

5. Prawdziwy zamek znajdował się w .......................

6. Postać, której nikt nie brał na poważnie, wszyscy się z niego śmiali i robili sobie żarty. 

7. Ostatnia scena utworu kończy się ślubem, podczas którego Cześnik i Rejent wypowiadają słowa: .........................................